Amerika Birleşik Devletleri’nde seçim günü. Temsilciler Meclisi’nin 435 üyesi ile 35 senatör için sandık başına gidiliyor. Peki Kongre seçimleri ne ifade ediyor? Sistem nasıl işliyor?
ABD ARA SEÇİMİ NE ZAMAN YAPILIYOR?
Amerika Birleşik Devletleri’nde iki yılda bir, Kasım ayının ilk haftası seçim yapılıyor.
Seçim günü, Kasım ayının ilk Salı’sı. Ancak Kasım’ın ilk Salı’sı ayın birine denk geldiğinde seçim 8 Kasım’da yapılıyor.
Temsilciler Meclisi’nin tamamı ile Senato’nun üçte biri yenileniyor.
TEMSİLCİLER MECLİSİ VE SENATO’DA SON DURUM NE?
Temsilciler Meclisi ve Senato, Amerikan Kongresi’nin alt ve üst kanadını oluşturuyor. Eyaletler, Temsilciler Meclisi’ne nüfusları oranında üye gönderiyor. Ülkenin en kalabalık eyaleti Kaliforniya’nın 53 temsilcisi bulunuyor. Alaska, Montana, Kuzey ve Güney Dakota, Vermont ve Wyoming ise birer üyeyle temsil ediliyor.
ABD SENATO SEÇİMİ NASIL OLUYOR?
Senato’da ise her eyalet, nüfusuna bakılmaksızın iki sandayeyle yani eşit olarak temsil ediliyor. Senato’ya, Başkan Yardımcısı başkanlık ediyor. Oylamalarda eşit oy çıkması durumunda Başkan Yardımcısı’nın oyu belirleyici oluyor.
TEMSİLCİLER MECLİSİ VE SENATO SEÇİMLERİ KAÇ YILDA BİR YAPILIYOR?
Amerika Birleşik Devletleri’nde Başkan’ın görev süresi dört, Temsilcilerin iki, senatörlerin altı yıl.
Ülkede iki yılda bir Kongre seçimleri yapılıyor. Temsilciler Meclisi’nin tamamı ile Senato’nun üçte biri yenileniyor. Başkan ise dört yılda bir seçiliyor.
“TOPAL ÖRDEK” İFADESİ NE ANLAMA GELİYOR?
Yasama ve yürütme farklı zamanlarda yenilendiği için yönetim ile Kongre çoğunluğu aynı partiden olmayabiliyor. Başkan’ın partisinin Kongre’nin her iki kanadında da çoğunluk olmaması durumu söz konusu olabiliyor. Bu durumdaki Başkan için “topal ördek” ifadesi kullanılıyor.
Başkan’ın Kongre’den izlediği politikaya uygun yasaları çıkartması zorlaşıyor hatta imkansız hale gelebiliyor.
ABD’DEKİ ‘KUVVETLER AYRILIĞI’ SİSTEMİ NEDİR?
Amerika Birleşik Devletleri’nin siyasal sistemi kesin “kuvvetler ayrılığı”na dayanıyor. Yasalar Kongre’de yapılıyor. Yönetimin Kongre’ye yasa tasarısı sunması mümkün değil. Amerikan Başkanları, yılda bir kez Kongre’nin ortak oturumda ulusa sesleniş konuşması yapıyor. O yıl hangi konularda yasaya ihtiyacı olacağına dair yol haritası çiziyor.
SENATÖR VE TEMSİLCİLER MECLİSİ ÜYELERİNİN SEÇİM BÖLGELESİ NERESİ?
Senatörler seçildikleri eyaleti temsil ediyor. Temsilciler Meclisi üyeleri ise o eyaletin bir bölümünü oluşturan seçim bölgesininden çıkıyor. Seçim bölgelerinin sınırları, 10 yılda bir nüfus değişikliğine bağlı olarak yeniden çiziliyor.
Sınırlar, çoğunlukla eyalet meclislerinde yasama yoluyla belirleniyor. Bazı eyaletlerde bağımsız ya da iki partinin de temsilci bulundurduğu komisyonlar aracılığıyla yapılıyor. Zaman zaman Cumhuriyetçiler ya da Demokratlar ağırlığını koyarak sınırları kendilerine yarayacak şekilde çizdirebiliyor. Son yenilemede Cumhuriyetçiler 10 seçim bölgesinin sınırlarını kendi lehlerine çizdirmeyi başardı.
Kaynak: NTV / AA
