CBS kanalında pazar günü yayınlanan ’60 Minutes’ programına konuşan Biden, otonom Tayvan’a Çin’in saldırması durumunda ABD güçlerinin adayı koruyup korumayacağı sorulduğunda, “Daha önce örneği görülmemiş bir saldırı olursa evet öyle” dedi.
Sunucu tarafından açıklık getirmesi için, “Tayvan işgal edilirse, Ukrayna’da olduğunun aksine ABD güçleri bizzat Tayvan’ı koruyacak mı?” diye sorulduğunda Biden yine “evet” dedi.
Öte yandan söyleşide Biden, Tayvan’ın bağımsızlığına destek vermediklerini ve Çin’in Tayvan’ın Pekin’e ait olduğunu savunan “Tek Çin” politikasına bağlı olduklarını söyledi.
Başkan’ı yorumları sorulduğunda bir Beyaz Saray sözcüsü, ABD’nin Tayvan’a yönelik politikasında bir değişim olmadığını söyledi. Sözcü, “Başkan bunu daha önce de Tokyo’da açıkça belirtti. Tayvan politikamızın değişmediğini açıkça söylemiş oldu” dedi.
Biden, Mayıs ayında ABD’nin Tayvan’ı savunması konusunda “bir taahhüt verildiğini” belirtmişti.
ABD Temsilciler Meclisi Başkanı Nancy Pelosi, ağustos ayının başında Tayvan’a giderek adaya giden en üst düzey ABD yetkilisi olmuş; bu Pekin’in tepkisini çekmişti.
Çin-Tayvan anlaşmazlığı
Çin’de İkinci Dünya Savaşı’nın ardından çıkan iç savaşta Mao Zedong liderliğindeki Çin Komünist Partisinin (ÇKP) 1949’da iktidarı ele geçirmesi ve Çin Halk Cumhuriyeti’nin kuruluşunu ilan etmesi üzerine Çan Kay-şek liderliğindeki Çin Milliyetçi Partisi (Kuomintag) üyeleri, Tayvan’a yerleşip 1912’de kurulan “Çin Cumhuriyeti” iktidarının Ada’da devam ettiğini ileri sürerek bağımsızlık ilan etmişti.
Bu girişim Çin tarafından kabul edilmese de Tayvan temsilcileri, 1971’e kadar Birleşmiş Milletler (BM) Genel Kurulunda Çin’i temsil etmişti. 1950’ler ve 1960’larda çok sayıda ülkenin diplomatik ilişki tercihini Çin Cumhuriyeti’nden Çin Halk Cumhuriyeti’ne çevirmesinin ardından 1971’de BM Genel Kurulunda yapılan oylamada Pekin hükümetinin Çin’in tek meşru temsilcisi kabul edilmesiyle Tayvan’ın uluslararası örgütlerdeki konumu belirsiz hale gelmişti.
Pekin yönetimi, “Tek Çin” ilkesini benimseyerek Tayvan’ın kendi topraklarının parçası olduğunu savunuyor. Çin, boğaz ve çevresindeki askeri varlığının yanı sıra Tayvan’ın dünya ülkeleriyle müstakil diplomatik ilişkiler kurmasına, Birleşmiş Milletlerde ve diğer uluslararası kuruluşlarda temsil edilmesine karşı çıkıyor.
T24
