Mısır’da yaklaşık 90 yıl önce bulunan ve ‘çığlık atan mumya’ olarak bilinen mumyanın gizemi çözüldü. 3 bin 500 yıl önce öldüğü düşünülen kadının çarpıcı yüz ifadesinin sırrı, bilim insanları tarafından daha da açıklığa kavuşturulmaya çalışılıyor.
1935 yılında, Mısır’ın Luksor kentinde Metropolitan Sanat Müzesi tarafından gerçekleştirilen kazılarda keşfedilen mumya, kadın firavun Hatşepsut döneminde önemli bir mimar olan Senmut’un mezarının altındaki ahşap bir tabutta bulunmuştu. Bilim insanları, ismi bilinmeyen bu kadının Senmut’un yakın bir akrabası olduğunu düşünüyor.
Bilimsel araştırmalar ve yeni bulgular
Kadının ağzının çığlık atar gibi açık olması, yıllardır bilim insanlarını düşündüren bir gizemdi. Önceki teoriler, mumyalama işleminin özensizce yapılması nedeniyle ağzının açık kaldığını öne sürüyordu. Ancak, 2 Ağustos’ta Frontiers in Medicine dergisinde yayımlanan yeni bir araştırma, bu teoriyi çürütecek kanıtlar sundu.
Bilgisayarlı tomografi taramaları ve X ışını kristalografisi kullanılarak yapılan incelemelerde, kadının derisi, saçı ve peruğu detaylı bir şekilde analiz edildi. Bilim insanları, kadının yaklaşık 1,55 metre boyunda ve 48 yaşında öldüğünü belirledi. Ölüm nedeni saptanamasa da, orta derecede artritten muzdarip olduğu bulundu.
Kadının iç organlarının yerinde durması da dikkat çekti. Kahire Üniversitesi’nden Dr. Sahar Saleem, “Yeni Krallık dönemindeki klasik mumyalama yönteminde kalp hariç tüm organlar çıkarıldığı için bu bana sürpriz oldu,” dedi. Araştırmacılar, mumyalama işleminde ardıç ve tütsü gibi pahalı maddelerin kullanıldığını tespit ederek, kadının önemli biri olduğuna işaret etti.
Ölüm sebebi ve mumyanın yüz i̇fadesi
Araştırma ekibi, kadının yüz ifadesinin ani bir ölüm sertliği biçiminden kaynaklanabileceğini öne sürüyor. Bu durum, kişinin ölümünden sonra vücudun katılaşmasını ifade ediyor. Bilim insanları, kadının acı içinde çığlık atarak ölmüş olabileceğini ve ölümden sonraki 18 ila 36 saat içinde, vücudu gevşemeden veya çürümeden önce mumyalanmış olabileceğini düşünüyor. Dr. Saleem, “Açık ağzın, acılı bir ölüm ya da duygusal stresten kaynaklanabileceğini ve kadavra spazmının yüzünü ölüm anındaki görünümünde dondurduğunu öne sürüyoruz” dedi.
Ancak, bu teori kesin bir kanıt sunmuyor. Kahire Amerikan Üniversitesi’nden Salima Ikram, mumyalama işleminin 40 gün sürdüğünü belirterek, bu spazmın mumyalama işlemini yapan kişinin saklamaya çalışacağı bir şey olmayabileceğini ifade etti.
Benzer Mumya Örnekleri
Dr. Saleem, daha önce Antik Mısır’dan iki ağzı açık mumya üzerinde çalıştığını belirtti. Bunlardan biri, III. Ramses’in oğlu Pentawer’e ait olup, babasının suikastına karıştığı gerekçesiyle boğazı kesilerek öldürülmüş ve ceza olarak kötü bir şekilde mumyalanmıştı. Diğeri ise I. Ahmose’nin kardeşi olduğu düşünülen Prenses Meritamun’du. Dr. Saleem, prensesin ani bir kalp krizi sonucu öldüğünü ve ölümden sonraki kasılma nedeniyle ağzının açık kaldığını gösterdiğini söyledi.
Sputnık
Fotoğraf: AFP 2023 / KHALED DESOUKI
