Amerika’da bir federal yargıç, ülkenin en büyük eczane zincirlerinden olan CVS, Walgreens ve Walmart şirketlerine uyuşturucuda bulunan opioid salgınını körüklemedeki rollerinden sorumlu tutulması gerektiğine karar vererek 650.5 milyon dolar ödemelerine karar verdi.
Son yıllarda Amerika’da uyuşturucu bağımlılığından ölenlerin sayısında önemli artışlar olmuş, ölüm nedenleri olarak reçeteli satılan ağrı kesicilerde bulunan opioid maddesinin uyuşturucu müptelaları tarafından kolaylıkla erişebilmelerini gösterilmişti.
Ohio eyaletinde görülen davada opioid krizindeki rolleri nedeniyle eczane zincirlerine karşı federal bir yargıç tarafından verilen ilk karar gündem oldu.
Davacıların Teksaslı avukatı Mark Lanier, eczane zincirleri hakkında, “Bu şirketler toplumun dokusunu parçalıyor. Sadece pişmanlık göstermemeli, yaptıklarını düzeltmeleri gerektiğini de göstermelidirler” dedi.
CVS, Walgreens ve Walmart temsilcileri, karardan duydukları hayal kırıklığını dile getirdiler ve şirketlerinin temyize gideceklerini söyledi. Walgreens’in sözcüsü Fraser Engerman, hakimin analizini kusurlu olarak nitelendirdi ve şirketin temyize gideceğini söyledi.
Engerman, “Hiçbir zaman opioid üretmedik veya pazarlamadık, onları bu krizi körükleyen ‘hap fabrikalarına’ ve internet eczanelerine dağıtmadık” dedi.
1990’ların sonlarından bu yana 500.000 Amerikalıyı öldüren ve sayısız insanı bağımlı hale getiren opioid maddesi ile mücadele etmek için Amerika’nın birçok bölgesinde 3 binden fazla soruşturma ve dava görülmekte. Karar bu yüzden emsal teşkil ederse büyük bir tazminat dalgası yaşanması bekleniyor.
Birleşmiş Milletler Uyuşturucu ve Suç ile Mücadele Örgütü (UNODC) raporunda, vücutta morfin etkisi yapan ve eroinde de bulunan opioid maddesinin, küresel bir salgına dönüştüğü uyarısında bulunmuştu. Dünya Uyuşturucu Raporu’na göre dünyada madde bağımlılığına bağlı her 4 ölümden üçü opioid kullanımından kaynaklanıyor.
BM’nin raporu, afyon üretiminin rekor seviyeye, reçeteyle yazılan opioidlere olan bağımlılığın da kaygı verici boyutlara ulaştığını ortaya koyuyor. Opioid, afyon çiçeği (haşhaş) ya da aynı etkileri yaratan sentetik versiyonları kapsıyor.
Eroin gibi uyuşturucular da bunlar arasında. Çoğu ülkede önlem olarak reçeteyle verilen kodein de opioid içeren ve ölümlere yol açan maddeler listesinde yer alıyor.