Amerikan Havacılık ve Uzay Dairesi (NASA) ilk defa içinde bulunduğumuz Samanyolu galaksisinin dışında bir gezegenin işaretlerine rastlanmış olabileceğini açıkladı.
NASA’nın Chandra X-Işını Teleskobu kullanılarak elde edilen bu heyecan verici keşfin galaksi ötesi gezegenlerle ilgili yeni araştırmaların önünü açabileceği belirtiliyor.
NASA’dan yapılan açıklamada gökbilimcilerin sprial şekli nedeniyle “Girdap” olarak adlandırdığı Messier 51 (M51) galaksisindeki muhtemel bir gezegenin izlerine rastladığını bildirildi.
Gökbilimciler bugüne kadar Güneş Sistemi dışında ve Samanyolu Galaksisi içindeki bütün gezegenleri ve gezegen adaylarını tespit etti. Bunların büyük çoğunluğu Dünya’ya 3 bin ışık yılından yakın mesafede. Ancak M51’de tespit edilecek bir galaksi dışı gezegenin 28 milyon ışık yılından uzak olduğu tahmin ediliyor.
Araştırmada X-ışınlarından yararlanıldı
Gezegen araştırmalarında transit, yani bir gezegenin bir yıldız önünden geçerken yıldızdan çıkan ışınların bir kısmının engellenmesi sonucu ortaya çıkan karakteristik kararma dikkate alınıyor.
Gökbilimciler yer ve uzay teleskoplarını kullanarak insan gözünün tespit edebildiği elektromanyetik ışınlardaki optik ışık kararmaları araştırıyor.
Nature Astronomy dergisinde yer alan ve Harvard & Smithsonian Üniversitesi Astrofizik Merkezi’nden Rosanne Di Stefano’nun liderliğinde yürütülen bu son araştırmada X-ışınlarından yararlanıldı.
Bu sistem genellikle refakatçi yıldızın yörüngesinde dönerken gaz çeken bir nötron yıldız ya da kara delik içeriyor. Nötron yıldız ya da kara deliğe yaklaşan cisimler aşırı ısınıyor ve X-ışınları olarak parlıyor.
X-ışını üreten bölge çok küçük olduğundan, önünden geçen bir gezegen X-ışınlarının çoğunu ya da tamamını kapatıyor. Bu da optik ışığın ulaşabildiğinden çok daha uzak mesafelerdeki ötegezegenlerin tespiti için olanak sağlıyor.
Aday gezegen Satürn büyüklüğünde
Bu araştırmada M51-ULS-1 adı verilen ikili sistemde M51 galaksisinde Güneş’ten 20 kat daha büyük kütleye sahip bir yıldızın yörüngesinde dönen bir nötron yıldız ya da kara delik esas alındı.
Chandra X-Işını Teleskobu’nun üç saat süreyle kaydettiği olayda X-ışını yayımı sıfıra kadar düştü.
Bu bilgiye dayanarak bilim insanları galaksi ötesi gezegen adayının Satürn büyüklüğünde olabileceğini ve Satürn ile Güneş arasındaki mesafeden iki kat daha uzaktaki bir nötron yıldız ya da kara deliğin etrafında döndüğünü tahmin ediyor.
Bu ilginç keşfin galaksi ötesi gezegen olarak kesinleşmesi için daha çok veriye ihtiyaç duyuluyor. Ancak bu bilginin toplanabilmesi için on yıllarca zaman gerekiyor. Zira bilim insanları aday gezegenin büyük yörüngesi sebebiyle ikili eşinin önünden en az 70 yıldan önce geçmeyeceğini belirtiyor.
Kaynak: euronews
