ABD, ulusal güvenlik ve dış politika çıkarlarına ters düştükleri gerekçesiyle Çin, BAE, İran ve çeşitli ülkelerden 80 şirketi “özel izin gerektiren kuruluşlar” listesine dahil etti.
ABD Ticaret Bakanlığı Sanayi ve Güvenlik Bürosu (BIS), ülkenin ulusal güvenliğine ve dış politikasına aykırı faaliyetlerde bulundukları gerekçesiyle Çin, Birleşik Arap Emirlikleri (BAE), İran ve diğer ülkelerden 80 firmayı “özel lisansa tabi kuruluşlar” listesine ekledi.
BIS’in internet sitesinden yapılan açıklamada, ABD’nin ulusal güvenliğine veya dış politika çıkarlarına aykırı faaliyetlerde yer aldığı veya yer alma riski taşıdığı düşünülen kişilerin bulunduğu “özel lisansa tabi kuruluşlar” listesine eklenen yeni firmalara dair bilgi verildi.
Açıklamada, Çin ve İran’ın askeri uygulamaları, silah programları ve askeri güçlerin eğitilmesinde ABD ürünlerinin kullanılmasını engellemek için 80 firmanın “özel lisansa tabi kuruluşlar” listesine eklendiği belirtildi.
Bu kararın ayrıca İran’ın insansız hava araçları (İHA) ve ilgili savunma teçhizatları tedarik etmesini engellemek için alındığı kaydedilen açıklamada, güvence altına alınmamış nükleer faaliyetlerin ve balistik füze programlarının geliştirilmesinin engellenmesinin de amaçlandığı aktarıldı.
Açıklamada, firmalardan 12’sinin Çin’in gelişmiş yapay zekâ, süper bilgisayarlar ve yüksek performanslı yapay zekâ çiplerinin geliştirilmesine, 13’ünün denetimsiz nükleer faaliyetlere katkı sağladığı gerekçesiyle listeye alındığı vurgulandı.
7 firmanın balistik füze programlarına katkıları nedeniyle, 27 Çinli firmanın Çin’in askeri modernizasyonunu desteklemek amacıyla ABD menşeli ürünleri satın aldığı veya satın almaya teşebbüs ettiğine değinilen açıklamada, diğer 7 Çinli kuruluşun ise Çin’in kuantum teknolojisini desteklemek için ABD menşeli ürünler satın alma veya satın almaya çalışma gerekçesiyle listeye alındığı ifade edildi.
Açıklamada, 2 Çinli firmanın Huawei ve bağlı kuruluşu HiSilicon da dahil olmak üzere çeşitli yerlere ürün sattıkları gerekçesiyle, İran ve Çin’deki 1’er firmanın ise İran’ın savunma sanayi ve İHA programları için ABD menşeli ürünler tedarik etmeye çalıştıkları için “özel lisansa tabi kuruluşlar” listesine eklendiğine dikkati çekildi.
Çin, Güney Afrika ve BAE’ye bağlı 10 firmanın da 12 Haziran 2023’te listeye eklenen Güney Afrika Test Uçuş Akademisi (TFASA) ile bağlantıları nedeniyle listeye alındığı aktarılan açıklamada, ABD Ticaret Bakanı Howard Lutnick ve Sanayi ve Güvenlikten Sorumlu Ticaret Müsteşarı Jeffrey Kessler’in konuya ilişkin görüşlerine de yer verildi.
Ticaret Bakanlığının ABD’yi korumak için kararlı adımlar attığını belirten Lutnick, “Düşmanların ABD teknolojisini kendi ordularını güçlendirmek ve ABD halkını tehdit etmek için kullanmalarına izin vermeyeceğiz.” ifadelerini kullandı.
“Özel lisansa tabi kuruluşlar” listesinin, ABD teknolojisinin kötü amaçlarla kullanılmasını engellemek için güçlü bir araç olduğunu kaydeden Kessler, “ABD teknolojisi asla ABD halkına karşı kullanılmamalıdır.” ifadelerine yer verdi.
Özel lisansa tabi kuruluşlar listesi
BIS, ulusal güvenlik ve dış politika gerekçeleriyle ABD menşeli ve belirli yabancı üretimli malların, yazılımların ve teknolojilerin ihracatını kontrol etmek için çeşitli araçlara sahip.
Büro, özel lisansa tabi kuruluşlar listesine alınan ABD’li kişilerin belirli faaliyetlerinin ihracatını kontrol etmek için çeşitli uygulamalar yapabiliyor.
Özel lisansa tabi kuruluşlar listesindeki taraflar ayrıca, bireysel lisanslama gerekliliklerine ve politikalarına tabi tutuluyor.