Yerin derinliklerindeki magma, yeryüzünün en az keşfedilmiş alanlarından biri. Bundan 15 yıl önce Kuzey İzlanda Krafla yakınlarında yapılan bir kazıda, bir magma odası keşfedildi. O dönemin teknolojik sınırlamaları nedeniyle sırları çözülemeyen bu magma odasına, İzlandalı bilim insanları 2026 yılında tekrar sondaj yapmayı planlıyor.
2009 yılında Krafla yakınlarında yapılan sondaj çalışmasında, 4,02 kilometre derinlikte potansiyel bir magma odası keşfedildi. Ancak sondaj ekipmanları sıkıştı ve geri çıktığında volkanik cam parçaları taşıyordu. Bilim insanları, o dönemde teknolojinin yetersizliği nedeniyle çalışmaları durdurmak zorunda kaldı. Şimdi, Krafla Magma Testbed (KMT) projesiyle bu gizemli bölgeye tekrar ulaşarak bilimin sınırlarını zorlamak istiyorlar.
İlk magma odası araştırma merkezi kuruluyor
KMT, dünya üzerindeki ilk magma odası araştırma merkezini kurmayı planlıyor. Magmanın patlama veya dışarı akma riski düşük olduğu için, sondaj ekipmanları magmayı dondurarak camımsı bir kaya oluşturacak. Bu yöntemle ekipmanlar korunacak ve magma odasının iç sıcaklığı ölçülebilecek.
Magma hakkında yeni bilgiler edinilecek
Volkanlar hakkında bilinenlerin çoğu yüzey gözlemlerine dayanıyor. Ancak magma, yüzeye çıkarken gazların çoğunu kaybediyor. Bu nedenle, doğrudan magma örneklemesi, magmanın bileşimi hakkında önemli bilgiler sağlayabilir. KMT projesi, magmadaki belirsizlikleri azaltarak jeotermal enerji ekonomisinde devrim yaratmayı hedefliyor.
Sınırsız enerji üretimi hedefi
Magma, çevresindeki kayaların bileşimini değiştirerek enerji toplama sürecini daha verimli hale getirebilir. İzlandalı bilim insanları, 1.60 kilometre altındaki magma odasına bir delik açarak sınırsız enerji üretmeyi hedefliyor. Bu sayede, magmaya yakın jeotermal enerji üretmek mümkün olacak.
2026’da i̇lk sondaj yapılacak
Proje, volkanik faaliyetlerin anlaşılmasında ve enerji üretiminde büyük bir adım olabilir. KMT, 2026 yılında magma odasına ilk sondajı yapmayı planlıyor. Ancak bu büyük hedef için yaklaşık 100 milyon dolar gerekiyor.
KMT’nin başarılı olması halinde, volkanik faaliyetler ve enerji üretimi hakkında yeni bilgiler elde edilecek. Bu proje, jeotermal enerjinin verimliliğini artırarak fosil yakıtlardan geçiş sürecine büyük katkı sağlayabilir.
-Sputnık
