Bilim insanları Antarktika buz tabakasının altından akan Thames’ten daha büyük bir nehir keşfettiler. Araştırmalar birbirine bağlı bir nehirler, göller ve deniz ekosistemleri ağının, gezegenin bu büyük ölçüde erişilemez ve üzerinde yeterince çalışılmamış parçasının derinliklerinde nasıl bulunabileceğini gösteriyor.
Araştırma ekibi bu devasa nehrin boyutunu ve dinamiklerini ölçmek için havadaki radar araştırmalarından modelleme ve jeofizik verileri kullandı.
Elde ettikleri sonuçlar, nehrin yaklaşık 460 kilometre (286 mil) boyunca uzandığını ve yüksek basınçta büyük tatlı su akışlarını taşıdığını gösterdi.
Martin Siegert Imperial College London’daki Grantham Enstitüsüne yaptığı açıklamada “Birkaç on yıl önce Antarktika buzunun altındaki gölleri ilk keşfettiğimizde, birbirlerinden izole olduklarını düşündük. Şimdi aşağıda, devasa nehir ağlarıyla birbirine bağlı bütün sistemler olduğunu anlamaya başlıyoruz.” dedi.
Buz tabakalarının altındaki suyun görünmesinin bir yolu, yüzeydeki suyun eriyip derin yarıklardan aşağı akmasıdır. Yaz aylarında erime yığınları gören Kuzey Kutbu’ndaki Grönland’ın altında olan şey budur.
Antarktika’da yazlar bunun olması için yeterince soğuk değil. Bu, bilim insanlarının Antarktika buz tabakalarının tabanında nispeten az su olacağına inanmalarına neden oldu. Bununla birlikte, önemli miktarda suyun burada ortaya çıktığı, öncelikle Dünya’nın doğal ısısının neden olduğu buz tabakasının tabanındaki erime ve buz kara üzerinde hareket ederken sürtünme ile ortaya çıkıyor.
Bu keşif ne kadar heyecan verici olursa olsun, buzun altından akan nehir, iklim ısındıkça buz kaybını hızlandırarak potansiyel olarak buz tabakasının altını oyuyor olabilir. Araştırmacılar ayrıca, nehrin varlığının Antarktika’nın iklim değişikliği karşısında nasıl değişeceğine dair tahminleri nasıl etkileyebileceğini görmekle de ilgilendiler.
“Bu çalışmanın dayandığı bölge, küresel olarak deniz seviyesini 4,3 metre yükseltmek için yeterli buza sahip. Bu buzun ne kadarı ve ne kadar çabuk eridiği, buzun tabanının ne kadar kaygan olduğuyla bağlantılıdır. Yeni keşfedilen nehir sistemi bu süreci güçlü bir şekilde etkileyebilir” diye açıkladı Siegert.
Bölgedeki iklim değişikliğinin olası etkisi tahmin edilirken bu nehrin ve onun gibi diğerlerinin varlığı da dikkate alınmalıdır.
“Uydu ölçümlerinden Antarktika’nın hangi bölgelerinin buz kaybettiğini ve ne kadar olduğunu biliyoruz, ancak nedenini tam olarak bilmiyoruz. Bu keşif, modellerimizde eksik bir halka olabilir. Bu nehir sistemlerinin etkisini hesaba katmayarak sistemin ne kadar hızlı eriyeceğini büyük ölçüde hafife alıyor olabiliriz.
Dr Christine Dow, “Yalnızca buzun neden kaybolduğunu bilerek, daha fazla küresel ısınma altında buzun gelecekte nasıl tepki vereceğine ve bunun küresel deniz seviyelerini ne kadar yükseltebileceğine dair modeller ve tahminler yapabiliriz” diye ekledi. Waterloo.
Yeni çalışma Nature Geoscience dergisinde yayınlandı.
Kaynak: https://www.iflscience.com
Derleyen: Figen Berber
